maandag 5 oktober 2015

Epiloog

Het zit erop.

Het beginnen van een nieuw project is als een vakantie boeken: voorpret. Het afronden ervan is meer vergelijkbaar met de nacht voor je vertrekt: op een gegeven moment moet je gewoon ophouden met je koffers te controleren, loslaten, en gaan slapen. Zoals ma weet is dit niet het eerste project dat ik voor iemand anders bouw. Zo'n project afronden is een wat melancholische aangelegenheid. Maar ik overhandig het jullie natuurlijk graag vrijdag!


Praktisch


Nog wat huishoudelijke aspecten over het model. Het zit goed vastgelijmd aan een transparant statief, maar het beste is om hem op te pakken bij het vliegtuig, niet bij het statief, ongeveer ter hoogte van net achter de vleugels aan de zijkanten van de romp. Stofvrij houden doe je het beste met een brede penseel met zachte haren (en dus niet impulsief met een plumeau zoals Maartje een tijd terug hier bijna probeerde, broer-zus-liefde heeft zijn grenzen, echt). Eventuele vlekken het liefst met zo min mogelijk water en een doekje verwijderen. Tijdens het bouwen is helaas één blad van de tweede propeller van rechts (vanuit de piloot gedacht) afgebroken, die zit aan de onderkant met secondelijm en daar zul je dus extra voorzichtig mee moeten zijn. Als er ooit iets afbreekt, bewaar het, dan kom ik het repareren als ik weer eens langs kom.

Modelbouw; de toeristische route


In dit laatste blog wilde ik nog wat leuke facetten van de hobby met jullie delen. De ene modelbouwer is de andere niet, en er bestaan vele niches. Ten eerste natuurlijk hout, een tak van sport waar mijn eerste stappen nog niet heel goed in verliepen. Moet ik nog commentaar geven bij een model als hiernaast? Hoewel het soort effecten dat bouwers hier toepassen zoals verouderen natuurlijk hetzelfde is, gebeurt het op hele andere manieren. Die tinten in de zeilen bijvoorbeeld, die worden gewoon gemaakt door het stof in een tijdje in thee te dompelen. Hout-bouwers rekenen zichzelf meestal toch tot een andere groep; ik ken weinig pagina's waar zowel hout-bouwers als plastic-bouwers actief zijn. Modelspoorfanaten zien zichzelf in de praktijk toch ook niet echt als verwant aan ons plasticvolkje. In Oegstgeest is één modelbouwwinkel, die in het verleden eigenlijk altijd vooral door oude mannen bevolkt werd, spoorliefhebbers. Als plasticbouwer werd je nog net niet weggekeken. Dit heeft ook te maken met dat spoorbouwers andere schalen hanteren die ongebruikelijk zijn in de reguliere modelbouw. Er is een wijziging in het personeel geweest, tegenwoordig schaam ik me niet meer om daar binnen te komen.

Egg-plane, F-16.
Je zou kunnen beweren over modelbouw dat het niet creatief is, in die zin dat je instructies opvolgt en probeert na te maken. Volgens die definitie zou fotografie ook niet creatief zijn terwijl ik zeker weet dat je dat niet tegen een fotograaf moet zeggen, zo geldt het eigenlijk ook bij modelbouw. Maar modelbouwers hebben zeker gevoel voor humor, althans sommigen. Ten eerste zijn er de zogenaamde egg-planes (zie links, uitleg overbodig), een soort cartoonvarianten van reguliere modellen. Met name in Azië en in het bijzonder Japan zijn deze zeer populair. Deze worden met net zoveel toewijding gebouwd als reguliere modellen.



Verder is er nog what-if-modeling: het proberen te bouwen van vliegtuigen die bijvoorbeeld nooit bij een bepaald land hebben gevlogen, zoals de Su-27 (één van de Russische toestellen die momenteel Syrië bombarderen), maar dan in Amerikaanse uitvoering:

"USAF" Su-27
Omdat 3D-computermodellen van veel vliegtuigen gewoon beschikbaar zijn, is het totaal niet moeilijk om zelf zo'n ontwerp te maken; verder kan je decals voor ongeveer alles bestellen, kleurreferenties zijn overal op het net te vinden. Of wat te denken van een Hello Kitty F-22 "Raptor" zoals hieronder?

Wie zei er dat het een mannenhobby is?


Tot slot waarschijnlijk de meest creatieve vorm van modelbouw (al komt het niet zo vaak langs op FB) kit-bashing, het gebruiken van onderdelen uit verschillende niet-gerelateerde kits om iets nieuws te bouwen, zie onder.

Links het gekitbashde model, merk op dat de cockpit afkomstig van de befaamde Bell 47 "M.A.S.H."-helikopter.

Ik zie mezelf nog niet zo snel kit-bashen, hoewel de mogelijkheden enorm zijn. Een what-if'je misschien, een Nederlandse uitvoering van de Franse Dassault Rafale bijvoorbeeld. Omdat we er veelvouden van hadden kunnen kopen t.o.v. de JSF. En omdat hij beter is. En... ach, laat maar.

Een uitstervende hobby?


Ik ben eigenlijk wel blij met mijn geboortejaar, blij dat ik me destijds voor analoge zaken als modelbouw kon interesseren. Bedankt daarvoor. De prognose voor mijn hobby ziet er niet al te best uit. Net als bij platenzaken moeten de gewone bouwwinkels hard concurreren met de online-winkels. Hoe Sjaak's dat doet, het is me een raadsel, misschien verkoopt hij wiet via de achterdeur maar dat lijkt me sterk.

Leiden heeft gek genoeg geen eigen modelbouwvereniging, ik ben één keer naar een open dag van de vereniging in Hoofddorp geweest, en ik kan jullie zeggen dat de gemiddelde leeftijd hoog is. De nieuwe generaties zijn ook minder geïnteresseerd vanwege alle digitale verleidingen. Bovendien hebben de ontwikkelingen in 3D-printers ook hun prijs: waarom zou je nog alles zelf in elkaar zetten? 

Het is maar goed dat plastic niet bederfelijk is wat dat betreft. Gezien het enorme hamstergedrag van bouwers hebben ze vaak genoeg voor het (drie-)dubbele van hun levensverwachting, dus zullen er nog lange tijd kits in omloop blijven. Een nogal cynisch gegeven van de wereld wat dat betreft is dat bouwers dol zijn op yard sales vanwege overlijden: totaal onwetende familieleden verkopen dan vaak de allerbeste dozen voor veel te weinig. Maar dat terzijde.

Al met al denk ik dat de charme van het zelf snijden, schuren, voegen, plakken en wat al wel niet nog tijden zal doorleven. Sjaak's verkoopt bijvoorbeeld ook metalen modellen die al in elkaar zitten, maar waarom zou ik dat kopen? Revell USA heeft tegenwoordig als slogan "I made that!". En dat denk ik toch het liefst als ik naar een model kijk dat Maartje bijna van mijn TV had geveegd.

Met een plumeau.