Bouwen. Stap 0.

Om te bidden hoef je natuurlijk niet naar een kerk te gaan. Bidden kan overal. Maar een kerk, het ritueel eromheen, dat geeft de meerwaarde. Zo is het ook met modelbouw.

Als je jezelf als bouwer serieus neemt, kan je jezelf bepaalde dingen gewoon niet permitteren, ook al zou je je heel sterk af kunnen vragen hoeveel effect het nalaten van handeling X nou eigenlijk echt op je eindresultaat heeft. Lach erom, maar modelbouw is een intieme kwestie. Je werkt namelijk niet alleen met het plastic. Je werkt ook met de werkelijkheid waarop het gebaseerd is. In korte tijd leer je enorm veel over de geschiedenis, de essentie van een bepaald voertuig of vliegtuig.


Zelf vind ik dat een "goed model" aan drie regels moet voldoen. Ten eerste moeten de verf, de vorm, en de plaatjes ("decals", spreek uit "die-kèls") natuurlijk kloppen. Ten tweede moet je aan het model zo min mogelijk kunnen zien dat het uit onderdeeltjes uit een doos is opgebouwd. En ten derde moet een model een verhaal vertellen, iets overbrengen. Ook daar kan je lang over praten, maar dit meesterlijke diorama illustreert precies wat ik bedoel.

Het diorama heet "M4A2 Saipan Beach" (klik op foto voor groot) en is gemaakt door een Hongaar genaamd Peter Horvath. Wat je ziet is één van de vele gezonken Amerikaanse tanks op het strand van Saipan. Een meesterwerk zoals dit bouwen kost jaren om onder de knie te krijgen. Toch is het toch echt ooit begonnen met een doos die waarschijnlijk bij Sjaak's gewoon in de winkel ligt.

Een model maken begint eigenlijk net als een vakantie: met voorpret. De inhoud van de doos doornemen, in je handjes wrijven, enzovoorts. Maar de eerste echte stap van het bouwwerk is altijd een hele saaie stap: wassen.

Het probleem is namelijk dat de mallen waarin het plastic gegoten wordt licht ingevet zijn. Als je zomaar het plastic zou gaan schilderen zitten er dus nog vetresten op, daarom moet je alle gietramen eerst wassen met gewoon vaatwasmiddel. Na een tijdje weken mag het eruit, spoel je het schoon, en dit leidt tot dit:

... En dan duurt het weer minstens een paar uur.

Vroeger was alles beter. Vroeger zat ik met een aardappelschiller onderdeeltjes los te snijden. Verder lijmde je wat, je schilderde, en uiteindelijk deed je de decals erop. Inmiddels is het aantal handelingen behoorlijk toegenomen. Om te beginnen is overzicht alles. Daarom zorg ik altijd voor kopieën van de handleiding, die ik op mijn whiteboard op kan hangen. Zoals je bij het schilderen van een huis grondverf gebruikt, is er ook grondverf, in een spuitbus, voor modelbouw. Van Tamiya, Japans, dus behoorlijk prijzig. Dit zorgt voor een aantal keuzes die je moet maken. Modellijm werkt goed tussen plastic en plastic, maar veel slechter als één of beide oppervlakten al geschilderd zijn. Waar mogelijk wil je dus zoveel mogelijk dingen al lijmen vóórdat ze in de grondverf gaan. Verder weet iedere schilder dat je voor je iets met een muur kunt doen, je moet voegen. Dat is ook zo bij modelbouw. De zéér dure Japanse merken hebben vaak de allerbeste pasvorm. Maar de gewone sterveling die graag genoegen neemt met een goede Revell-doos zoals degene waar ik nu aan werk, zal allerlei naden en andere openingen moeten vullen. Dat kan je gewoon met allesvoeger doen van de bouwmarkt, hoewel de dure merken je uiteraard graag anders willen doen geloven.

Maar mijn meest favoriete hulpmiddel is iets dat helemaal niet voor modelbouw bedoeld is: posterbuddy! Posterbuddy is een soort kleefgom van Pritt. Het hecht goed maar laat ook weer zonder problemen los van een oppervlak. Eventuele restjes rol je gewoon met een bolletje eraf tot alles los heeft gelaten. Dat helpt enorm, want kleine onderdeeltjes (de schaal van deze doos is 1/144, dus dat zijn er veel) schieten zo weg als je ze lukraak uitknipt met een tang. Dus eerst zorg je dat een onderdeel, in dit geval een stuurwiel, in de gom zit:










Daarna knip je het plastic door, en houd je het onderdeeltje veilig over. Hierna kan je er weer mee verder werken. Ik zal jullie niet vermoeien met nog meer details. Al dit soort trucs heb ik in de loop van de jaren geleerd van andere bouwers. Wat dat betreft vraag ik me echt af hoe bouwers dat 20, 30 jaar geleden deden. Als je een hobby hebt is internet echt een uitkomst.

Een deel van jullie cadeau is inmiddels al aan het drogen, zoals je hieronder kunt zien. De mooiste dingen zitten bij deze doos trouwens aan de buitenkant. De binnenkant is behalve het cockpitdeel "leeg". Bovendien zal van de cockpit niet heel veel te zien zijn straks door de kleine venstertjes. Maar goed, eerst maar eens kijken hoe dit gaat lopen.